TRABZON B. B. BAŞKANI MURAT ZORLUOĞLU: “KAHRAMANMARAŞ’LA KARDEŞ OLMAK, GURUR VESİLESİDİR”

Kahramanmaraş-Trabzon kardeşliğinin tarihi 600 yıl geriye götürülebilir. Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu’yla bu kadim şehir ve gönül kardeşliğini ve 2021’in Ekim ayında Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı Hayrettin Güngör’le imzaladıkları “Kardeş Şehir Protokolü”nü konuştuk.

Sayın Başkanım, Trabzon-Kahramanmaraş kardeşliğini sormak istiyoruz. Bu kardeşlik yeni mi başladı, yoksa tarihi çok daha eskilere dayanıyor mu? Konunun tarihi arka planıyla ilgili neler söylemek istersiniz?

Bizim Kahramanmaraş ile ilişkilerimiz yeni değil. Saçaklızade Osman Efendi, İlyas Efendi, Hasan Efendi gibi maneviyat erlerinin inşa ettiği gönül köprüleriyle kurulan güçlü kardeşlik bağımız, 600 yıl öncesine dayanıyor. Fatih’in Trabzon’u fethetmesiyle birlikte kadim topraklarımızda yeni bir nizam çiçek açmış, Kahramanmaraş’tan gelen Osman Efendi gibi gönül erleri Of ve Çaykara bölgesine muhacir bir kuş gibi yerleşmiş ve insanlara yeni hakikatlerin sırlarını açmıştır. Saçaklızade Osman Efendi ile kardeşleri gerek hayatları ve gerekse kişilikleriyle yöre halkına örnek olmuş, bu sebeple bölge halkı, bu şahsiyetlere sahip çıkmış ve onları kendilerinden kabul etmiştir.

Trabzon-Kahramanmaraş kardeşliğinin bir başka önemli halkası da Gülbahar Hâtun olarak anılan ve Maraşlı olan Ayşe Sultan’dır. Gülbahar Hâtun, oğlu Yavuz Sultan Selim’in Trabzon Valiliği sırasında Trabzon’da yaşamış, birçok akrabasını Trabzon’a getirmiş ve Trabzon-Maraş kardeşlik köprüsünün Trabzon’daki ayağı olmuştur. Tarihten gelen güçlü kardeşlik bağımız, milli mücadele döneminde daha da pekişmiştir. Milli mücadele döneminde Maraş halkının mücadelesini desteklemek amacıyla Trabzon’un en işlek caddesine “Maraş” adı verilmiştir.

İki vilayet arasındaki bu kadim dostluk bağları birçok tarihi kaynakta da ele alınmış, edebi eserlere konu olmuş ve her iki şehir halkının hafızasında güzel hatıralar bırakmıştır.

2021 yılı Ekim ayında Kahramanmaraş’a gelerek Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Hayrettin Güngör’le birlikte “Kardeş Şehir Protokolü” imzaladınız. Programda neler yaşandı? Programa dair izlenimleriniz neler oldu?

Öncelikle belirtmek isterim ki, Türk edebiyat tarihinde Baki’den sonra ikinci “Sultanu'ş Şuara” unvanına sahip Necip Fazıl Kısakürek’in eserleriyle değil de Maraşlı olmakla övündüğü bir şehirle kardeş olmak bizim için bir gurur vesilesidir. Maziden âtiye uzanan dostluğumuzun, 2021 yılı Ekim ayı itibarıyla resmi bir iş birliğine dönüşmüş olması şahsımı ziyadesiyle mutlu etmiştir.

Söz konusu programda hem son derece verimli görüşmeler gerçekleştirdik hem de Kahramanmaraşlı kardeşlerimizle bir araya gelerek hasret giderdik. Değerli kardeşim Hayrettin Güngör ile iş birliğimizin derinleştirilmesi hususunda ortak irademizi teyit ettik. Ben bu vesileyle Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Güngör’e ve Kahramanmaraş halkına gösterilen ev sahipliği dolayısıyla tekrar teşekkür ediyorum.

Trabzon-Kahramanmaraş kardeşliğinin kültürel etkinlikler, belediye faaliyetleri, ekonomik çalışmalar, yardımlaşmalar gibi iki kardeş şehre ne gibi etkileri olacak?

Protokol kapsamında iki şehir arasında iş birliğini derinleştirmek ve güçlendirmek konusunda anlaşmış bulunuyoruz. Her iki şehirde yaşayan vatandaşlarımızın yararına olabilecek bir deneyim ve tecrübe alışverişi gerçekleştireceğiz. Ulaşımdan altyapıya, turizmden gençlik ve spor hizmetlerine, kültürel faaliyetlerden sürdürülebilir çevreye uzanan geniş bir yelpazede kardeş şehrimiz Kahramanmaraş’la inşallah çok verimli çalışmalar yürütecek ve önemli projelere hep birlikte imza atacağız.

Kahramanmaraş’ta Trabzon Caddesi, Trabzon’da da Maraş Caddesi var. Üstelik bunlar şehrin ana caddelerini oluşturuyor. Bir nevi sembolik anlatım diyebileceğimiz bu isimlendirmeyi sizce nasıl yorumlamalıyız? Trabzon’da bu şekilde başka isimlendirmeler var mı?

Şüphesiz bu isimlendirmeler iki kadim şehir arasındaki dostluğun birer nişanesi… Milli Mücadele döneminde Maraş halkının kutlu mücadelesini desteklemek ve şehir halkına moral vermek amacıyla Trabzon Belediyesi’nin aldığı bir kararla şehrin en işlek caddesine “Maraş” adı verilmiştir. Trabzon Belediyesi meclis zabıtlarında caddeye Maraş isminin nasıl verildiğini 1946-1950 yılları arasında belediye başkanlığı yapmış olan Tevfik Yunusoğlu şöyle anlatır: “Millî mücadele döneminde Maraş’ın düşman istilasından kurtuluşu sırasında Trabzonluların duydukları milli sevinç dolayısı ile bu caddeye, Maraş’ın kurtuluşuna izafeten ‘Maraş Caddesi’ adı verilmiştir.”

Maraş Caddesi dışında Trabzon’da bir de Maraşlı köyü bulunuyor. Bu köyün eski adı Paçan’dır. Trabzon’un fethinden sonra bu bölgeye gelen Kahramanmaraşlı Saçaklızade Osman Efendi, Paçan köyünde vefat etmiş ve köy camisinin önünde türbesi yapılmıştır. Hatırasına hürmeten de bu köyün adı Maraşlı olarak değiştirilmiştir. Merhumun mezar kitabesinde Şair Mustafa Cansız’ın, “Of’a iman-ı İslâm-ı getirdi kemalin menbaı Maraşlı Osman/Ne kutsî kudrete malikti hayret, boyun eğmişti bir görmede ruhban/Dokuz yüz altmış idi hicri yıl, onu rahmetlere gark etti rahman” mısraları yer almaktadır. Trabzon’un farklı bölgelerinde aslen Maraşlı âlimlerin meftun olduğu daha birçok kabir bulunmaktadır.

İki kardeş şehrin yürüttüğü birlikteliği geleceğe taşımak için yaptığınız ve yapmak istediğiniz neler var, bundan söz eder misiniz?

Kardeş şehrimiz ile iş birliğimizi saygı, sevgi, güven ve eşit ortaklık temelinde ilerletmeye hazırız. Kahramanmaraş ile kardeş şehir olmamızın nedeni sadece tarihten gelen güçlü bağlarımız değil, şehirlerimiz için el ele daha müreffeh bir gelecek inşa etmeye yönelik ortaya koyduğumuz arzu ve irademizdir. Bu çerçevede Kahramanmaraş’la kültür, eğitim, bilim, gençlik, spor ve turizm gibi pek çok alanda sağlam ve uzun soluklu iş birlikleri kuracağımıza yürekten inanıyorum.

Kahramanmaraşlılar için son olarak bir mesajınız var mı?

Kahramanmaraş, Trabzon halkının gönlünde müstesna bir konuma sahiptir. Trabzon’da sokakta herhangi bir kişiyi çevirip, “Kahramanmaraş deyince ne düşünürsünüz?” diye sorsanız, “Kahramanmaraş bizim kardeş şehrimizdir” der. Eminim, Maraş’ta da durum aynı bu şekildedir.

Kendi kurtuluşunu gerçekleştirerek tarihe yön veren, mücadelesini İstiklâl Madalyası ile taçlandıran, sanatçıların, mısraların ve türkülerin diyarı Kahramanmaraş’la kardeşlik harcıyla ördüğümüz bağlarımız, geçmişte olduğu gibi gelecekte de bizi ayrılmaz dostlar kılmaya devam edecektir. Trabzon’dan Kahramanmaraş halkına kucak dolusu sevgilerimi iletiyorum.

Söyleşi: Ömer Yalçınova

Evelâhir Sayı - 9